Of het nou gaat om een wedstrijd van een professionele voetbalclub of om die van een amateurclub, de kans is groot dat je langs de lijn minimaal één keer ‘homo’ als scheldwoord hoort. Homofobie en de voetbalwereld zijn nog altijd onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dat laat ook De afwijking zien, de prachtige debuutroman van Dries Muus. Hierin vertelt hij op een invoelende manier het verhaal van Mattias Groen, een jongen die slachtoffer wordt van de homofobe machocultuur.
De veertienjarige Mattias is niet alleen de kleinste speler op het veld, hij is ook de indrukwekkendste. Het duurt dus niet lang voordat de getalenteerde spits een overstap mag maken naar FC Achilles, een club voor ‘profvoetballers in opleiding’. Hoewel hij ook daar weer de jongste en de kleinste is, maakt hij meteen indruk. Alles wordt anders door een gênant kleedkamerincident: onder de douches krijgt Mattias een stijve. Vanaf dat moment stort de wereld van de jonge voetballer in elkaar. Tijdens wedstrijden, in de schoolgangen, op social media – overal wordt hij achtervolgd door dat ene moment in de kleedkamer.
Muus beschrijft op een intense manier de homofobie waarmee Mattias te maken krijgt. De eenzaamheid en de angst komen heel echt en persoonlijk over. En niet alleen dat: ook Mattias’ seksuele ontdekkingstocht heeft een mooie plek in het boek. Tussen alle nare opmerkingen door, is de jongen druk bezig zijn eigen gevoelens te ontdekken. Valt hij nou wel of niet op mannen?
Het boek doet door het onderwerp denken aan Een natuurtalent, geschreven door de Britse auteur Ross Raisin. Daarin probeert een jonge profvoetballer er alles aan te doen om zijn gevoelens voor mannen te onderdrukken. Net als voor Mattias, is het voor hem ongelofelijk lastig zich staande te houden in de keiharde voetbalwereld vol macho’s. Beide romans zijn aanraders – zeker ook voor al die homofobe macho’s langs de lijn.